در آستانه 8 مارس روزجهانی زن هستیم و بهمین مناسبت گفتگو
میکنیم با ویدا ساغری یکی از مدافعین سرسخت حقوق زنان افغانستان
http://www.rahaizan.tv/2023/03/international-womens-day-we-talk-to.html
جهان در فاصله هشت مارس دوهزار و بیست دو تا هشت مارس امسال
شاهد بی سابقه ترین حرکت انقلابی با پیشتازی زنان در صف مقدم آن مواجه شد. این
حرکت انقلابی به جهانیان نشان داد که ادعای متحجرین اسلام پناه مبنی اطاعت بی چون
و چرای زنان از قوانین قرون وسطائی شریعت، دروغی بیش نبود. مرگ مهسا امنیتی بدست
ماموران گشت ارشاد اسلامی، جرقه ای بود بر انبار باروت خشم جامعه و بخصوص زنان که
پایه های حکومت اسلامی در ایران را به آتش کشید و در دل این تاریکی، نوری از امید
به آینده ای آزاد و برابر برای کلیه زنان جهان و بخصوص افغانستان، عراق، ترکیه و
دیگر کشورهای خاورمیانه به ارمغان آورد.
تاثیرات این خیزش انقلابی در کشورهای مختلف بتدریج نمایان میشوند. شعار این جنبش
بر دل هر انسان شریفی اعم از زن و مرد در این کره خاکی خوش نشسته است. "زن،
زندگی، آزادی"
در این قسمت برای برنامه هشت مارس اقدام مشترک تشکل های
مستقل زنان ایران مایلم نظر شما را نیز در
مورد شعار محوری انقلاب جاری در ایران " زن، زندگی آزادی تا برابری"
جویا شوم.
مینو همتی: ویدای گرامی شما زن را در این شعار چگونه تصویر
و توصیف میکنید؟
ویدا ساغری: زن در خطه فارس و آسیای میانه سالهاست که گم شده است. با
هویت گم شده و با چهره ای پنهان زندگی میکند و نفس میکشد. این شعار برخاسته از یک
عصیان است. عصیانی که فریاد میزند که زن، زندگی میخواهد. زن آزادی میخواهد و زن،
وجود دارد، حضور دارد. نظام های توتالیتر و نظام های بسته و استثمارگر مذهبی
معمولا زنان و کودکان را نشانه میگیرند. از زنان و کودکان هست که قربانی ارزشهای
خودشان میگیرند. آنها را متضمن ریشه دار شدن سنتهای شان میسازند. سالها و سالها
چنبر زدن چنین نظام هایی بر فراز زندگی و آزادی زنانی که نیاز به آزادی دارند و
نیاز به حضور و هویت خودشان دارند باعث ایجاد عصیان و فریاد میشود. باعث میشود که
با کوچکترین جرقه ای دیگر بار این استثمار را تحمل نکنند و بالاخره انفجار بکنند.
شعاری که در انقلاب ایران بوجود آمد خیلی خودجوش بود و همه آدمها این را پذیرفتند.
خصوصا زنان با آن هم آوا بودند و هیچکدام از زنان با آن مخالفتی نداشت. بابت این
بود که همه میخواستند زنان حضور داشته باشند. میخواستند زنان هویت داشته باشند.
میخواستند زنان آزادی داشته باشند. آزادی که در زندگی شان وجود نداشت. آنها زندگی
میکردند اما چون خودشان زندگی را تعریف نمیکردند و خودشان را در زندگی نمی یافتند
و خود را نمی دیدند آن زندگی به حساب نمی آمد. لذا زنان ایران دنبال زندگی هستند
که در آن حضور داشته باشند و اختیاراتی را که یک انسان بعنوان یک موجود آزاد
میتواند داشته باشد را میخواهند. به این ترتیب من فکر میکنم که زن ، زندگی ،
آزادی، یک زنجیره مکملی از یک زندگی
انسانی است که زنان و مردان ایران در انقلاب جدید میخواهند.
مینو همتی: زندگی
در این شعار چگونه میتواند تفسیر شود و چه زاوایائی را در بر میگیرد؟
ویدا ساغری: زندگی بر روی زمین تنها نفس کشیدن و خوابیدن و خوردن و
خوابیدن نیست البته برای موجودات غیر ناطق مثل حیوان یک زندگی ابتدایی میتواند
وجود داشته باشد . اما انسان بعنوان یک انسان با شعور، آگاه و زیاده خواه از زندگی
تفسیر خیلی بزرگ تر و عمیق تری دارد. در هر سیستم و نظامی که انسان طرح آن را
میریزد در آنجا زندگی برای خود یک تعریف جدیدی میتواند داشته باشد. باز هم
برمیگردیم به نظام های دیکتاتوری و استعماری که یک نمونه بارز آن نظام های دینی و
اسلامی است مخصوصا در خطه فارس و آسیای میانه؛ افغانستان، پاکستان، ترکیه، در
اینجا زندگی برای زنان بی مایه است. زندگی برای زنان خالی از آزادی های انسانی
است. زندگی خالی از ارزشهایی است که زن به آن نیاز دارد . خالی است از جایی که به
او توهین نشود. زن باید احساس قدرت کند ، احساس آزادی و آرامش کند. احساس تحقیر
نکند . لذا من فکر میکنم که این شعار معنای سه تا از ارزش های زندگی و انسانی است.
معنایی که در آن توهین و تحقیر نیست. اختیار و انگیزه برای آینده وجود دارد. از
صبح که زن بیدار میشود تا شب ، با عشق زندگی کند. انگیزه ای برای شب شدن و انگیزه
ای برای صبح شدن و افق های روشن وجود داشته باشد. من فکر میکنم معنی زندگی در این
شعار این است.
مینو همتی: آزادی
را در این راستا چگونه توصیف و گستره آنرا تا کجا میتوان انتظار داشت؟
ویدا ساغری: انسان با زنجیرهایی از محدودیت هایی است که خلق شده است.
من فکر میکنم "آزادی" یک معنی توهمی است تا اینکه یک معنی واقعی داشته
باشد. اما زمانیکه آدم در بحبوبه زندگی می آید و نفس میکشد و اکسیژن وارد ریه هایش
میشود و شروع به حرکت میکند و نیازهایش رفع میشود زندگی جز جبر و اختیار، چیزی
نیست. زمانیکه جبر در زندگی باشد انسان احساس در اسارت بودن و زندانی بودن را دارد
و زمانیکه انسان اختیار دارد بر تمام خیر و شر زندگی اش، آن زمان احساس آزادی
میکند. درد و رنج زندگی همه جا هست اما زمانیکه انسان در انتخابش حق دارد و اختیار
دارد، آن زمان احساس آزادی میکند. من فکر میکنم که زنان ایران از"
آزادی" چنین برداشتی دارد که میخواهد برای زندگی اش اختیار داشته باشد.
مینو همتی: مایلم
تاثیر این جنبش انقلابی و بخصوص شعار محوری "زن، زندگی، آزادی" را در
افغانستان از شما جویا شوم؛
ویدا ساغری: در افغانستان متاسفانه تعریف از "زندگی ، آزادی و
برابری "، کمی پیچیده شده است. زنان فرصت زیادی نداشتند که در معنای عمیق این
مفاهیم فرو بروند. فشاری که از سوی یک گروه خیلی افراط گرای اسلامی به نام طالبان
بر زنان آمد که نزدیک دو سال از آن میگذرد ، زنان بطور خودجوش شعار " نان،
کار، آزادی " از دهان آنان بیرون آمد. که نشان میدهد زنان افغانستان هنوز
درگیر مسائل خیلی ابتدایی برای حیات اند یا آن عبارات خیلی ابتدایی مثل: نان ،
خانه و لباس و....
من فکر میکنم آزادی در اینجا تعریف این چنین دارد چون
متاسفانه بصورت طبیعی زنان افغانستان احساس کردند که همگام با انقلاب زنان ایران
نیستند چون آن آزادی که عبارت از حذف حجاب اجباری است اکثر زنان افغان نمیخواهند.
حتی آتش زدن چادری که باعث زندانی شدن و شکنجه شدن خیلی از زنان شده این را تکمیل
کرده است. من فکر میکنم بحث درباره این شعار در افغانستان هنوز کمی پیچیده است. ما
پس از دو سال فشاری که تا بحال هیچ کشوری به خودش ندیده است زنان افغانستان تازه
گروههایی را تولید کرده که شعار " زن، انقلاب، آزادی" را سر میدهند. چون
آنها نیاز به نام " انقلاب " را احساس کردند. آنها احساس میکنند که زنان
باید انقلاب کنند تا آزادی را بدست بیاورند. اما تعریفی از آزادی را تا اکنون
نمیدهند یا میترسند و یا هنوز به مفهوم واقعی آزادی نرسیدند.
سپاس از حضور شما و نظرات ارزنده شما در این برنامه
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر