سونیا راد
مقاله تحقیقی در تاریخ سینمای فمینیستی: بخش دوم
در این ماه به تاثیر نقش زنان فیلمساز در پشت
دوربین می پردازیم.
۳- زنان پشت دوربین: فیلمسازان و کارگردانان
دنیای فیلمسازی از لحاظ تاریخی تحت تسلط مردان بوده
است، اما تعداد فزاینده ای از زنان به عنوان کارگردان و فیلمساز با ارائه دیدگاه های
منحصر به فرد و روایت های متحول کننده، جای خود را به جای گذاشته اند. این بخش به بررسی
کمک‌های ارزشمند کارگردانان زن می‌پردازد و رویکردهای داستان‌سرایی متمایز آنها را
در چشم‌انداز سینمایی بررسی می‌کند. چهره‌های برجسته‌ای مانند اگنس واردا، جین کمپیون،
و کاترین بیگلو را معرفی می‌کند، و چالش‌های مداومی را که زنان در پشت دوربین با آن
روبرو بوده‌اند. بررسی می‌کند.
مشارکت کارگردانان زن و دیدگاه های منحصر به فرد
آنها
کارگردانان زن با القای دیدگاه‌های متمایز و اغلب
کمتر بازنمایی‌شده در آثارشان، کمک‌های ماندگاری به صنعت سینما کرده‌اند. آنها از
طریق داستان سرایی های متمایز خود، نقش های جنسیتی سنتی را به چالش کشیده و تفاوت های
ظریف تجربیات زنان را روشن کرده اند. کارگردانان زنو لنز تازه‌ای به سینما آورده و
امکان کاوش در پویایی‌های جنسیتی، هویت، روابط و مسائل اجتماعی را به روش‌های نوآورانه
فراهم کرده اند.
دیدگاه‌های منحصربه‌فرد آنها باعث ایجاد فیلم‌هایی
مانند «کلئو از ۵ تا ۷» اثر اگنس واردا (۱۹۶۲) شده است که به دنیای درونی قهرمان زن
خود می‌پردازد و نگاهی نادر به زندگی یک زن را به بینندگان ارائه می‌دهد. تعهد واردا
به کاوش در پیچیدگی های عاطفی شخصیت هایش نشان از عمقی بود که کارگردانان زن به فیلم
های خود آورده اند.
کارگردانان زن برجسته: اگنس واردا، جین کمپیون و
کاترین بیگلو
اگنس واردا، یک فمینیست پیشگام در موج نو فرانسه،
یک حضور نمادین در دنیای فیلم فمینیستی است. بینش هنری و رویکرد پیشگامانه او به داستان
سرایی٬ او را به تأثیری محوری بر جنبش تبدیل کرد. واردا در فیلم خود "کلئو از
5 تا 7" افکار و احساسات درونی قهرمان زن خود را بررسی کرد و توانایی منحصر به
فرد خود را در به تصویر کشیدن پیچیدگی زندگی یک زن روی صفحه نمایش داد.
جین کمپیون، کارگردان برجسته، نقش ها و انتظارات جنسیتی را در
سینما بازتعریف کرد. فیلم او «پیانو» (1993) با کاوش در پویایی قدرت و پیچیدگی های
قهرمان زنش، هنجارهای مرسوم را به چالش کشید. پیروزی کمپیون در جشنواره فیلم کن، جایی
که او به شاهکار تاریخی تبدیل شدن به اولین کارگردان زن صاحب نخل طلای معتبر دست یافت،
تأثیر عمیق کارگردانان زن را در بازتعریف داستان های سینمایی برجسته کرد.
کاترین بیگلو تأثیر قابل توجهی بر ژانر سنتی مردانه
سینمای اکشن گذاشته است. فیلم او” مهلکه” محصول ۲۰۰۸ (The Hurt Locker) مرزهای جنسیتی را در ژانر اکشن درهم شکست و جایگاه منحصر به
فردی را برای او به عنوان اولین زنی که جایزه اسکار بهترین کارگردانی را دریافت کرد،
تضمین کرد. موفقیت بیگلو نه تنها دامنه حضور زنان در سینمای اکشن را گسترش داد٬ بلکه
الهام بخش امکانات جدیدی برای کارگردانان زن در عرصه های مختلف سینمایی شد.
چالش های زنان در نقش های کارگردانی و پاسخ های
آنها
در حالی که کارگردانان زن پیشرفت‌های چشمگیری در
صنعت سینما داشته‌اند، اما از چالش‌هایی که زنان در عرصه‌های مردسالار با آنها مواجه
هستند مصون نمانده‌اند. فرصت‌های نابرابر، تبعیض جنسیتی، و عدم حضور گسترده در پشت
دوربین به شکل موانعی مستمر آنها و زندگی حرفه ای شان را به چالش می کشید . حضور کم‌رنگ زنان در نقش‌های کلیدی فیلمسازی،
امروزه همچنان یک نگرانی است. گزارش «سقف سلولوئید» که توسط مرکز مطالعات زنان در
تلویزیون و فیلم دانشگاه ایالتی سن دیگو منتشر شده است، اشتغال زنان را در ۲۵۰ فیلم
پرفروش در ۲۶ سال گذشته بررسی می کند. این گزارش نشان می‌دهد که زنان هنوز در نقش‌های
کلیدی فیلمسازی در هالیوود کمتر حضور دارند و تنها ۲۲ درصد از کارگردانان، نویسندگان،
تهیه‌کنندگان، تهیه‌کنندگان اجرایی، تدوین‌گران و فیلمبرداران را در سال ۲۰۲۳ تشکیل
می‌دهند. این کاهش ۲ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۲ و فقط افزایش ۵ درصدی از سال ۱۹۹۸ است.
علی‌رغم این چالش‌ها، کارگردانان زن انعطاف‌پذیری
و مصمم بودن خود را نشان داده‌اند. آنها با ایجاد شرکت های تولید فیلم خود و حمایت
از دستمزد برابر و حمایت از یکدیگر در یک صنعت تحت سلطه مردان، به تعصب جنسیتی پاسخ
داده اند. کار، تعهد، و صدای آنها به طور جمعی به شکل دهی مجدد چشم انداز سینمایی کمک
کرده و راه را برای نسل های آینده زنان در سینما هموار نموده است.
در خاتمه، زنان پشت دوربین به عنوان فیلمساز و کارگردان،
جهان سینما را به میزان قابل توجهی غنی کرده اند. دیدگاه‌ها و رویکردهای داستان‌سرایی
منحصربه‌فرد آنها نقش‌های جنسیتی سنتی را به چالش کشیده، به تصویر تجارب زنان عمق
می‌بخشند و راه‌های جدیدی را برای کاوش‌های سینمایی باز می‌کنند. کارگردانان برجسته
ای مانند اگنس واردا، جین کمپیون و کاترین بیگلو موانع را شکستند و قراردادهای روایی
را تغییر دادند. در حالی که چالش‌ها همچنان ادامه دارد، این کارگردانان زن نه تنها
به پایداری ادامه داده ، بلکه الهام‌بخش تغییراتی در صنعت بوده‌اند و امید و فرصت‌هایی
را برای نسل‌های آینده فیلمسازان زن فراهم کرده‌اند.
در شماره بعد به نقش زنان در جلو دوربین به
عنوان بازیگر و کاراکترهای فیلم می پردازیم.
ماهنامه شماره یکصد و بیست و سوم رهائی زن
اعتراض به حکم اعدام شریفه محمدی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر